Auteur: Huberta Boshaven – laatst bijgewerkt zondag 12 april 2023
Wil jij je kosten voor het verwijderen van tandsteen verlagen? In dit artikel leggen we je uit wat tandsteen is en wat je kunt doen om minder uit te geven aan gebitsreinigingen. Uiteraard zonder dat je mondgezondheid in gevaar komt.
Wat is tandsteen?
Tandsteen (calculus) bestaat uit tandplak, dat is verhard onder invloed van calcium en andere mineralen in je speeksel. Tandsteen maakt je van oorsprong gladde tandglazuur ruwer, waardoor er nog meer bacteriën en tandplak aan kunnen blijven kleven.
Terwijl je tandplak nog goed kunt wegpoetsen, lukt dat niet met tandsteen. De plaatsen waar zich tandplak gemakkelijk ophoopt en risico lopen op tandsteen zijn:
- de grens tussen tanden en tandvlees
- rond de achterste kiezen
- de interdentale ruimten, de plekjes tussen je tanden en kiezen
- in de sulcus, ruimte tussen tand en tandvlees
- aan de achterkant van de onderste voortanden
Bepaalde factoren werken mee aan de vorming van tandsteen:
- Slechte mondhygiëne, niet goed poetsen en flossen
- De achterkant van de achterste kiezen “vergeten” te poetsen
- Overmatig gebruik van suiker en koolhydraten, die achterblijven in de mondholte
- Droge mondklachten, incl. een droge mond door roken of diabetes
Waarom moet tandsteen verwijderd worden?
Tandsteen is enorm schadelijk voor je gebit. De gladheid van tandglazuur beschermt tegen het vastplakken van mondbacteriën, slijm en voedselresten in de vorm van tandplak. Tandsteen maakt het glazuur ruw, waardoor meer tandplak kan blijven hangen, wat ook weer tandsteen wordt. Een hele nare vicieuze cirkel.
Nog vervelender is dat niet verwijderd tandsteen onder de rand van het tandvlees kan doorgroeien en daar zogenaamde pockets veroorzaakt. In deze holten tussen het tandbeen en tandvlees kunnen zich nog meer bacteriën en tandplak ophopen. Het wachten is dan op tandvleesontsteking (gingivitis), wat zowel slecht is voor je gebit als voor je algehele gezondheid. Als je gingivitis verwaarloost trekt de ontsteking steeds dieper de weefsel in met uiteindelijk het risico dat tanden en kiezen gaan loszitten en uitvallen.
Je moet deze vicieuze cirkel voorkomen door het tandsteen regelmatig van je gebit te laten verwijderen.
Wat kost tandsteen verwijderen?
Ieder jaar worden de maximum tarieven voor tandheelkundige behandelingen vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit. Dat geldt ook voor het onderdeel Code M: Preventieve mondzorg, die gerekend wordt in eenheden van 5 minuten. Het gaat dan om preventieve voorlichting en/of instructie (M01), een consult voor evaluatie van preventie (M02) en gebitsreiniging (M03). Voor 2023 is het tarief vastgesteld op € 14,91 per 5 minuten.
Het gaat hierbij om de daadwerkelijke behandel- en instructietijd. Bijkomende handelingen, als het ontsmetten van de instrumenten, het bijhouden van de patiënt gegevens en het maken van een nieuwe afspraak zijn bij de prijs inbegrepen.
Tandartsen die niet in een praktijk samenwerken met mondhygiënisten voeren vaak tijdens de periodieke controle een gebitsreiniging uit. Naast het tarief voor de controle declareert de tandarts dan ook het tarief voor het verwijderen van tandsteen.
Wat de kosten zijn per behandeling hangt helemaal af van hoeveel tijd de tandarts of mondhygiënist nodig heeft om jouw gebit weer vrij van tandsteen te krijgen. Met andere woorden hoeveel tandsteen je hebt verzameld en of je daarbij ook last hebt van tandvleesontstekingen en/of pockets die behandeld moeten worden.
Het voordeel van de berekening per tijdseenheid is dat je regelmatig je tandsteen kan laten verwijderen. De behandeling zal dan immers per keer korter, en daarmee goedkoper, zijn dan dat er tandsteen van een paar jaar moet worden afgebikt. Bovendien is de kans groot dat er dan ook infecties en pockets behandeld moeten worden.
Heb je het echt heel bont gemaakt wat betreft tandsteen sparen, dan zal de tandarts niet binnen de Code M behandelingen kunnen blijven. Je komt dan terecht in de parodontologie oftewel tandvleesbehandelingen (Code T). Bijvoorbeeld als er sub-gingivaal tandsteen verwijderd moet worden, het tandsteen dat onder het tandvlees is gevormd.
Voor deze, en nog ingrijpendere tandvleesbehandelingen moet de tandarts je vooraf een offerte geven. Met een goede mondhygiëne en het tijdig (laten) verwijderen van beginnend tandsteen kun je dergelijke ingrijpende en kostbare en behandelingen voorkomen.
Is tandsteen verwijderen pijnlijk?
Ook wat dit betreft is het gunstiger om tandsteen regelmatig te (laten) verwijderen. Is er alleen supra.gingivaal tandsteen, dus boven het tandvlees, dan zal dat niet pijnlijk zijn. Tenzij je last hebt van gevoelige tanden. Het verwijderen van sub-gingivaal tandsteen kan wel vervelend aanvoelen.
Bovendien zal bij een grote hoeveelheid tandsteen de behandelaar kiezen voor ultrasoon apparaat. Dat wordt door de meeste patiënten als vervelender ervaren dan een handmatige gebitsreiniging met een tandartshaakje.
Tandsteen voorkomen
Hoe dan ook, je kunt tandsteen beter voorkomen dan aan laten groeien. Helemaal voorkomen zal niet lukken, maar het loont de moeite om de vorming van tandsteen zoveel mogelijk tegen te gaan. Hiermee voorkom je dure en pijnlijke behandelingen. Tandsteen voorkomen doe je zo:
- Een goede mondhygiëne. Twee keer per dag je tanden poetsen met een goede, mondvriendelijke tandpasta. Bijvoorbeeld RyttPro Toothpaste Magic Mint, gebaseerd op de effectieve maar veilige formule OZ-3X.
- Dagelijks de interdentale ruimten tussen je tanden en kiezen reinigen, met flosdraad, tandenstokers en interdentale borsteltjes (tandenragers).
- Na het tanden poetsen en flossen je mond spoelen met een goed mondwater. RyttPro Oral Rinse is een effectieve maar veilige manier om schadelijke mondbacteriën te bestrijden zonder het natuurlijke evenwicht van de mondflora aan te tasten.
- Gebruik in de loop van de dag op gebitsverzorgende kauwgom of tabletten met xylitol. Moist-R Hydrating Chewing gum of Moist-R Xylitol tablets for Dry Mouth houden je tandglazuur glad en schoon en stimuleren je speekselklieren.
- Verwijder beginnend supra-gingivaal tandsteen met de Moist-R Whitening Sponge of het Profi tandartshaakje.
Laat je gebit regelmatig door de tandarts of mondhygiënist controleren en reinigen. Zij kunnen indien nodig ook het sub-gingivale tandsteen onder je tandvlees verwijderen. Als je gebit weer helemaal vrij is van tandsteen, gebruik dan de bovenstaande tips om dat zo lang mogelijk zo te houden.
Bovengenoemde middelen vind je bij de Mondzorgzaak.nl
Bronnen
News Medical / Life science: Tartar causes
Nederlands tijdschrift voor geneeskunde: Parodontitis: een verborgen chronische infectie
Nederlandse Zorg Autoriteit: Tarieven mondzorg 2023
