Auteur: Eduard Esch – laatst bijgewerkt vrijdag 7 april 2023
Wat kun je doen om tandsteen te voorkomen? Eenmaal gevormd tandsteen krijg je niet gemakkelijk van je tanden. Tandsteen kan leiden tot gingivitis (tandvleesontsteking), cariës (gaatjes) en bij verwaarlozing parodontitis (aantasting van de weefsels om de tanden) en uiteindelijk zelfs botafbraak waardoor tanden los gaan zitten en uitvallen.
Voldoende reden om alles op alles te zetten om tandsteen te voorkomen. Dat doe je door tandplak te verwijderen, wat nog wel gemakkelijk gaat. Desondanks zal er zich bij de meeste mensen toch iets van tandsteen afzetten. Wees er alert op en verwijder beginnend tandsteen eventueel zelf.
Hieronder 10 handige tips om tandsteen te voorkomen of te verwijderen:
Tip 1: Poets met een anti-tandsteen tandpasta
Tanden poetsen heeft geen ander doel dan twee keer per dag het laagje tandplak van je gebit verwijderen. Elektrische en sonische tandenborstels blijken effectiever om tandplak te verwijderen dan handtandenborstels. Maar het belangrijkste is dat je zorgvuldig poetst. Poets minimaal twee minuten lang en zet de borstel in een hoek van 45 graden op de tandvleesrand. De techniek is verder afhankelijk van of je een elektrische, sonische of handtandenborstel gebruikt. Vraag eventueel instructie aan je tandarts of mondhygiënist.
Poetsen moet je toch, dus waarom niet met een tandpasta die de schadelijke bacteriën die tandplak vormen bestrijden. Maar natuurlijk zonder agressieve of verzurende bestanddelen die het natuurlijke evenwicht van je mondflora verstoren. Dat werkt op den duur alleen maar tandsteen in de hand
RyttPro Toothpaste Magic Mint is een goede anti-tandsteen tandpasta die aan deze voorwaarden voldoet. De werkzame formule OZ-3X verwijdert tandplak effectief, maar veilig en mondvriendelijk.
Tip 2: Flossen of rageren
Tussen je tanden en kiezen kan tandplak gemakkelijk ophopen omdat de tandenborstel daar niet komt. Deze interdentale ruimten moet je dagelijks goed reinigen. Dat kan met flosdraad, tandenstokers en/of tandenragers (interdentale borsteltjes). Kies bij deze laatste optie de maat zorgvuldig, want te klein reinigt niet en te groot beschadigt je tandvlees. Vergeet vooral de achterkant van je achterste kiezen niet, want ook dat is een plek waar zich gemakkelijk tandsteen vormt.
Tip 3: Anti-tandsteen mondwater
Na het tanden poetsen en flossen of rageren spoelt mondwater de laatste restjes tandplak weg. Het beste is het om dat, net als rageren en flossen, dagelijks te doen voor het slapen gaan. Je geeft achtergebleven tandplak dan geen kans om terwijl je slaapt te veranderen in tandsteen.
Net als tandpasta moet je wel opletten op de ingrediënten van mondwater. Vermijd mondwater met alcohol, SLS (sodium lauryl sulfaat) en onnodige kleurstoffen. RyttPro Oral Rinse met de krachtige formule OZ-3X is een mild mondwater dat effectief tandplak en tandsteen voorkomt.
Tip 4: Gezonde voeding
Een gevarieerd en evenwichtig voedingspatroon is bevorderlijk voor je algehele gezondheid, maar ook voor je mondgezondheid. Dat betekent iedere dag voldoende fruit, groenten en volkoren producten en wekelijks peulvruchten, een paar 3 eieren, liefst vette vis en eventueel onbewerkt wit vlees (kip). Vermijd junkfood met veel koolhydraten en voedingsmiddelen met suiker.
Koolhydraten en suiker werken ook nog eens direct stimulerend op de vorming van tandplak en tandsteen. Het is namelijk de voeding voor de schadelijke mondbacteriën, die ze omzetten in zuren. Die tasten het tandglazuur aan, maken de tanden ruwer en veroorzaken cariës (gaatjes).
Tip 5: Beperk het aantal eetmomenten
Niet alleen wat je eet, maar ook hoe vaak je eet heeft invloed op de vorming van tandsteen. Tandplak is een mengsel van slijm, bacteriën en de voedselresten waar zij zich mee voeden. Hoe minder vaak er voedsel in je mond zit, hoe minder voeding de bacteriën krijgen. Maak er ook een gewoonte van om je mond na een maaltijd te spoelen met water of mondwater. Je spoelt voedselresten en bacteriën, dus tandplak, in een vroeg stadium weg. Ook na het eten van fruit of het drinken van een zoete drank is het goed om na te spoelen.
Tip 6: Gebitsverzorgende kauwgom
Tussen het tanden poetsen door kun je tandplak verwijderen met een gezonde kauwgom met xylitol. Dit stimuleert tevens de speekselklieren en speeksel helpt ook mee je mond gezond te houden en de bacteriën te verwijderen. Met Moist-R Hydrating Chewing gum verfris je niet alleen je adem in de loop van de dag, maar bescherm je je gebit en verzorg je je tandvlees tussendoor. Kies voor Moist-R Xylitol tablets for Dry Mouth als je niet van kauwgom kauwen houdt.
Tip 7: Besteed aandacht aan droge mondklachten
Zoals in tip 6 al aangegeven, voldoende speeksel is belangrijk voor de mondgezondheid. Heb je om wat voor reden dan ook te weinig speeksel, besteed daar dan aandacht aan. Met Moist-R Moisturizing Mouthspray en de hierboven genoemde kauwgom of tabletten kun je het tekort aan speeksel compenseren en tegelijkertijd je speekselklieren stimuleren.
Tip 8: Plakverklikkers
Als je er niet helemaal zeker van bent dat je alle tandplak van je gebit poetst, kun je dat controleren met een plakverklikker. Die kleurt na het poetsen de achtergebleven tandplak roze of blauw. Op die plekken moet je dus nog beter poetsen. Veel plakverklikkers maken zelfs onderscheid tussen oude en nieuwe tandplak door middel van twee verschillende kleuren.
Tip 9: Wees alert op beginnend tandsteen
Hoe goed je tandplak ook verwijdert, de meeste mensen kweken toch wel iets van tandsteen. Dat heeft onder andere te maken met mineralen als calcium in je speeksel. Hoe eerder je een plekje tandsteen verwijdert, des te minder kan het verder aangroeien.
Supra-gingivaal (zichtbaar) tandsteen kun je veilig verwijderen met de Moist-R Whitening Sponge. Dat is een zacht sponsje, dat in contact met water middels nano-capillaire buisjes je tandglazuur op een diep niveau reinigt. Of met het traditionele Profi Tandartshaakje, een set van 2 tandartshaakjes en een mondspiegeltje. Hiervoor moet je wel een vaste hand hebben om je tandvlees niet te beschadigen.
Tip 10: Ga regelmatig naar de tandarts en mondhygiënist
Hoewel je met bovenstaande tips veel zelf kunt doen, ontkom je niet helemaal aan bezoekjes aan de mondzorg professionals. Bijvoorbeeld voor controle op sub-gingivaal tandsteen, dat onder het tandvlees is doorgegroeid. Regelmatig een gebitsreiniging door de tandarts of de mondhygiënist voorkomt ernstige aangroei van tandsteen en problemen als tandvleesontstekingen en tandbederf. Dat betekent ook hogere behandelkosten.
Bovengenoemde middelen vind je bij de Mondzorgzaak.nl
Bronnen
News Medical / Life science: Tartar causes
Healthline: How to remove plaque and tartar
Nederlands Tandarts instituut: Zelf Tandsteen Verwijderen: Wat Wel En Wat Niet Kan