Auteur: Eduard Esch – laatst bijgewerkt 18 mei 2024

Wij krijgen op de redactie nogal eens vragen over kauwgom. Klopt het dat kauwgom goed is voor je tanden? Wat is de beste kauwgom? Is kauwgom wel gezond en wat zit er allemaal in?

Kauwgom kan inderdaad een aanvulling zijn op je dagelijkse mondhygiëne en helpen om je gebit en mondholte schoon en gezond te houden. Maar dat geldt natuurlijk niet voor alle kauwgom. Er zijn zeker ingrediënten die je beter vermijden. In dit artikel kijken we naar welke dat zijn en zetten we gezonde, gebitsverzorgende kauwgom voor je op een rij in de Top 10 Gezonde kauwgom.

Kauwgom voor een gezonder gebit

Zowel het Ivoren Kruis, de Nederlandse Vereniging voor Mondgezondheid als de ADA, de American Dental Association adviseren om kauwgom te kauwen om je gebit gezond te houden. Uit onderzoek blijkt dat het kauwen van kauwgom nog meer gezondheidsvoordelen biedt.

De voordelen van kauwgom voor het gebit en je gezondheid zijn:

Kauwen stimuleert de speekselvorming. Speeksel is de natuurlijke bescherming van het gebit, het bevat antistoffen en neutraliseert zuren;
Kauwgom vermindert de aangroei van tandplak, het wit-gelige laagje op je tanden. De bacteriën erin zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van cariës (gaatjes);
Kauwgom kauwen heeft een positief effect op je concentratie en welzijn;
Xylitol in kauwgom heeft vele voordelen voor het gebit. Onder andere verlaagt het de zuurgraad en het maakt de tanden gladder. Bacteriën kunnen zich moeilijker aan je tanden hechten, wat de vorming van tandplak afremt en daarmee tandsteen en cariës (gaatjes) helpt voorkomen.

Welke ingrediënten in kauwgom zijn niet gezond?

Synthetische zoetstoffen

De tijd dat kauwgom suiker bevatte, dat juist zorgde voor meer tandbederf, ligt ver achter ons. Tegenwoordig zul je geen suikerhoudende kauwgom aantreffen, tenzij je een goedkope partij scoort in een Aziatische webshop. In Europa wordt de meeste kauwgom gezoet met zoetstoffen als xylitol, aspartaam, sucralose, sorbitol of maltitol.

Met synthetische zoetstoffen moet je echter oppassen. Hoewel ze allen zijn voorzien van een E-nummer en dus goedgekeurd voor consumptie twijfelen deskundigen aan de veiligheid van onder andere aspartaam, sucralose en sorbitol, die minimaal darmproblemen kunnen opleveren.

Titanium dioxide

Een andere te vermijden stof is de witte kleurstof titaandioxide (titanium dioxide, E 171). Het zorgde voor het witte laagje op kauwgom, maar de stof is vanaf 7 augustus 2022 verboden door de EFSA, de Europese autoriteit voor voedselveiligheid. Dat wil zeggen, vanaf die datum mogen fabrikanten het niet meer in de handel brengen. Oude partijen kunnen nog wel in de winkel liggen.

En hoe zit het met xylitol?

Ook xylitol (E 967) is een zoetstof, maar dan wel een heel bijzondere. Deze stof komt van nature voor in planten, waaronder groente en fruit en zorgt voor een zoete smaak. Aardbeien, frambozen en pruimen bevatten ongeveer 1% van hun droge gewicht aan xylitol.

Xylitol als zoetmiddel werd in 1969 ontdekt door onderzoekers van de Universiteit in Turku in Finland. Zij waren eigenlijk op zoek naar een zoetstof voor diabetici en haalden het uit de bast van berkenbomen. Later bleek tijdens onderzoeken met Finse schoolkinderen dat xylitol een enorm gunstig effect had op de mondgezondheid en cariës (gaatjes) aanzienlijk verminderde. Met andere woorden, xylitol is niet alleen onschadelijk voor je gebit en je gezondheid, maar heeft zelfs grote voordelen.

Voordelen van xylitol voor je gebit:

De frisse koele smaak van xylitol stimuleert de aanmaak van speeksel, de natuurlijke zuurstofrijke bescherming voor je gebit
In tegenstelling tot koolhydraten en suiker kan het niet door de bacterie Streptococcus mutans worden omgezet in zuren omdat de molecuulstructuur totaal anders is
Bovendien maakt Xylitol de tanden gladder, zodat bacteriën zich moeilijker als tandplak aan het tandglazuur kunnen hechten
Je hoeft niet eens alle suiker uit je voeding te weren, een deel vervangen door xylitol is al voldoende om de mondbacterie Streptococcus mutans dwars te zitten
Xylitol verlaagt de zuurgraad in de mond, zodat calcium- en fosfaatzouten uit het voedsel beter worden opgenomen in het tandglazuur

Voordelen van xylitol voor je algehele gezondheid:

Lage glycemische index (GI 7 in plaats van 70 van geraffineerde suiker), wat helpt om de bloedsuikerspiegel stabiel te houden. Xylitol werd dan ook aanvankelijk ontwikkeld als suikervervanger voor diabetici
Minder calorieën, xylitol smaakt ongeveer even zoet als suiker maar levert 40% minder calorieën
Niet alleen in de mond, maar ook in het lichaam werkt het ontzurend
Als schadelijke bacteriën in de mondholte minder overlevingskans hebben, zorgt dat verderop voor een gezondere darmflora. Dit komt de spijsvertering en de stofwisseling ten goede. Kanttekening hierbij is dat xylitol bij overmatig gebruik laxerend kan werken
Een gezonde mond helpt mee om je neus- keel- voorhoofds- en bijholten schoner te houden en vermindert de kans op schimmelinfecties (Candida Albicans)

Om te profiteren van deze gunstige effecten is een hoeveelheid van 5 tot 10 gram xylitol voldoende, verspreid over de dag. Je kunt het verwerken in zelfgemaakt gebak en snoep of kant en klaar tot je nemen in de vorm van kauwgom of zuigtablet. Om blijvend effect te hebben moet je het wel langdurig en dagelijks consumeren.

De herkomst van xylitol

Tegenwoordig wordt xylitol niet alleen in Finland, maar in heel Europa en de Verenigde Staten gebruikt als zoetstof voor bijna alle kauwgom en veel snoep. De Finse berkenbomen zijn dus niet meer aan te slepen. Xylitol wordt daarom op grote schaal geproduceerd in Europa, de Verenigde Staten en China. Vaak wordt landbouwafval gebruikt, zoals de overblijfselen van maiskolven, tarwe en rijst. Hoewel het basismateriaal goedkoop natuurlijk afval is, is de productie wel een ingewikkeld en kostbaar proces.

Eerst wordt uit de ruwe biomassa een tussenproduct, xylan, gewonnen. Dit wordt gehydrolyseerd tot xylose en dat wordt vervolgens gehydrogeneerd. Dat verandert xylose, een suiker, in xylitol. Deze chemische processen moeten alle soorten xylitol ondergaan, maar er is wel verschil in het basismateriaal. De meest hoogwaardige xylitol komt nog steeds uit de bast van berkenbomen, die speciaal voor dit doel worden gekweekt in Noord Amerika. In tegenstelling tot bijvoorbeeld het Chinese mais-afval zijn deze niet genetisch gemodificeerd (non-GMO).

Birch Stock photos by Vecteezy

Andere eisen aan xylitol-kauwgom

Om kauwgom echt gebitsverzorgend te maken, moet de buitenkant zacht zijn. Zo kun je, als je begint te kauwen, je tandglazuur niet beschadigen. Ook kan het geen kwaad om aan het milieu te denken. Veel reguliere kauwgom bestaat voor het grootste deel uit een kunststof, uit aardolie geproduceerde polymeren als polyethyleen. Dit heeft een lange tijd nodig om af te breken. Een betere keuze is een biologische kauwgom op een natuurlijke hars- of gom basis.

Top 10 beste kauwgoms met xylitol

Dit alles hebben we meegenomen in de kwaliteitstest voor de Top 10 beste kauwgoms.

1. Moist-R kauwgom

Als beste komt Moist-R kauwgom uit de test. Deze gezonde, ecologisch verantwoorde kauwgom reinigt en verzorgt je gebit, stimuleert de speekselproductie en verfrist je adem. Het voldoet aan alle bovengenoemde voorwaarden. De xylitol is gewonnen uit de bast van duurzaam verbouwde berkenbomen, gecertificeerd Non-GMO. De gom basis is natuurlijk en verder is Moist-R kauwgom glutenvrij, soja-vrij, koosjer en vegan. Dus geschikt voor iedereen.

Om te profiteren van de gebitsverzorgende en hydraterende werking van xylitol kauw je in de loop van de dag af en toe op een Moist-R kauwgompje.

2. TonsilFresh kauwgom

Een goede tweede is TonsilFresh kauwgom. Eigenlijk staat het op een gedeelde eerste plaats, want ook deze gezonde biologische kauwgom voldoet aan alle bovengenoemde voorwaarden.

3. Oravall kauwgom

Hetzelfde geldt voor Oravall kauwgom, een lekkere en goede gebitsverzorgende kauwgom. Ook hierin is de biologische, niet genetisch gemanipuleerde xylitol afkomstig uit de bast van berkenbomen, biologisch geteeld in duurzame bossen in de Verenigde Staten.

4. UK Organics kauwgom

UK Organics is niet alleen een gezonde kauwgom op basis van hoogwaardige natuurlijke ingrediënten, ook de verpakking is duurzaam. Deze kauwgom koop je eenmalig in een glazen potje, wat je later kunt bijvullen met het UK Organics Chewing Gum Refill Pack.

UK Organics kauwgom bevat uiteraard xylitol van biologisch geteeld en niet-genetisch gemodificeerd plantaardig materiaal. De Arabische gom is eveneens van natuurlijke oorsprong, uit Sapodilla- en Acacia-bomen. Ook de pepermunt-smaak komt van biologische pepermunt.

5. Spry Natural Peppermint kauwgom

Spry Natural Peppermint kauwgom is de volgende gezonde natuurlijke kauwgom met en frisse pepermuntsmaak, die lang aanhoudt. Hoogwaardige xylitol doet wat het doen moet: je gebit reinigen, verzorgen en beschermen. Ook worden je speekselklieren gestimuleerd en je adem verfrist.

6. KauX kauwgom

Ook KauX kauwgom voldoet aan al onze bovengenoemde voorwaarden. Wat KauX kauwgom bijzonder maakt is de hogere concentratie xylitol dan andere gezonde kauwgoms. Zo profiteer je per kauwgompje nog meer van de gebitsverzorgende effecten.

7. Miradent Spearmint kauwgom

Het merk Miradent richt zich op mensen met droge mondklachten, die zeker gebaat zijn bij het gebitsverzorgende en speeksel stimulerende effect van xylitol. Maar ook zonder een droge mond is het kauwen op kauwgom met xylitol goed voor je gebit. Net als bovenstaande kauwgoms voldoet deze kauwgom aan alle voorwaarden.

8. Miradent kauwgom Groene thee

Kauwgom met xylitol wordt doorgaans extra verfrist door toevoeging van pepermunt, dat de speeksel stimulerende werking ervan ondersteunt. Als je niet van de gebruikelijke pepermuntsmaak houdt of je zo nu en dan wel eens wat anders wil, is deze kauwgom met groene thee smaak een prettige en gezonde keuze.

9. Miradent kauwgom voor kinderen

Deze speciale kauwgom voor kinderen voldoet uiteraard aan alle eisen voor een gezonde en gebitsverzorgende kauwgom met xylitol. Speciaal voor kinderen is deze kauwgom iets zachter, zodat ze er gemakkelijker op kunnen kauwen. Ook de smaken zijn helemaal zijn afgestemd op kinderen. Het zijn er twee: appel en aardbei.

10. Moist-R Droge mond tabletten

Op nummer 10, niet omdat deze tabletten slecht zijn, maar omdat het geen kauwgom is. Sommige mensen houden nu eenmaal niet van kauwgom kauwen en dan zijn deze tabletten een goed alternatief. Ze zijn speciaal bedoeld voor mensen met een droge mond, maar je gebit verzorgen en de speekselvloed stimuleren kan natuurlijk helemaal geen kwaad als je daar geen last van hebt.

De tabletten voldoen aan alle eisen die we ook stellen aan kauwgom: hoogwaardige xylitol van berkenbomen, natuurlijke ingrediënten en geen dubieuze toevoegingen. Puur natuur voor een sterk en glad gebit, een gezonde mond en een frisse adem.

Tot slot

Tot zover onze Top 10 gezonde kauwgom met xylitol. Er is keus genoeg, dus voor iedereen wel een kauwgom te vinden naar je smaak.

Nogmaals wijzen wij erop dat xylitol bij overmatig gebruik laxerend kan werken. Wat overmatig is, is per persoon verschillend. De laxerende werking is niet gevaarlijk, de klachten verdwijnen vanzelf zodra je het gebruik van xylitol vermindert. Als je een hond hebt, moet je wel goed oppassen. Voor honden is xylitol levensgevaarlijk, dus zorg ervoor dat hij nooit jouw kauwgom of snoep met xylitol te pakken krijgt.

Bronnen