Auteur: Eduard Esch – laatst bijgewerkt 29 mei 2024
Tanden poetsen is belangrijk, maar om cariës (gaatjes), tandvleesontstekingen en een slechte adem te voorkomen moet je ook dagelijks je tanden flossen. De reden hiervoor is dat tandplak niet alleen op de voor je tandenborstel bereikbare plekken zit, maar ook op plaatsen waar je niet bijkomt met poetsen.
In dit artikel gaan we in op wat tandplak en tandsteen is en waarom flossen noodzakelijk is voor een gezonde mond en het behoud van je gebit. We kijken waar je op moet letten bij het flossen en welke hulpmiddelen je het beste kunt gebruiken.
Tandplak en tandsteen
Tandplak is een dun laagje dat zich dagelijks op je tanden afzet. Het bestaat uit speeksel, voedselresten en bacteriën. In tegenstelling tot wat veel mensen denken vormt tandplak zich ook tijdens je slaap, ondanks dat je dan niet eet. Tandplak blijft vooral op de grens tussen je tanden en tandvlees plakken. Verwijder je dit laagje niet, dan verhardt het zich onder invloed van mineralen in het speeksel tot tandsteen.
Terwijl je tandplak nog met zachte hand kan verwijderen, geldt dat niet voor tandsteen. Dat kan alleen mechanisch verwijderd worden, met andere woorden: afgebikt. Doe je dat ook niet, dan raak je in een vervelende vicieuze cirkel. Tandsteen is namelijk poreus, waardoor tandplak steviger blijft hechten. Ook dat wordt weer tandsteen, dus nog meer grip voor tandplak. Bovendien groeit tandsteen niet alleen boven het tandvlees, maar ook eronderdoor waardoor pockets ontstaan. Deze ruimten tussen tanden en tandvlees bieden nog meer gelegenheid voor ongestoorde groei van bacteriën.
Flossen naast tanden poetsen
Door tandplak te verwijderen voorkom je dat het tandsteen wordt en daarmee gebitsproblemen en een slechte adem. De rand tussen tanden en tandvlees reinig je door de poetsen. De plekken waar de tandenborstel niet bijkomt zijn:
- de interdentale ruimten tussen tanden en kiezen
- de achterkant van de achterste kiezen
Als je twee keer per dag je tanden poetst, dan is één keer flossen in principe voldoende. Hoewel het zeker geen kwaad kan om vaker te flossen, met name na een maaltijd. Daarnaast is flossen voor het slapen gaan een goede gewoonte, zodat je met een schone mond gaat slapen. Doe dat dan bij voorkeur vóór het tanden poetsen. Erna kan ook, maar dan moet je je mond na het flossen spoelen met een goed mondwater.
Flos techniek
Goed flossen is nog niet zo eenvoudig. De volgende tips kunnen je erbij helpen:
- Neem zo’n 40 cm flosdraad en wikkel de uiteinden om je wijsvingers
- Span het draad tussen je duim en wijsvinger en maak voorzichtig een zigzaggende beweging om het flosdraad tussen je tanden te krijgen
- Houd het flosdraad strak en beweeg het voorzichtig op en neer langs de zijkant van de tand
- Herhaal dit voor alle ruimtes tussen je tanden en kiezen
- Gebruik bij elke ruimte een vers stukje flosdraad
- Als je klaar bent spoel je mond grondig met water of mondwater om eventuele achtergebleven voedselresten en tandplak weg te spoelen
Er wordt wel gesteld dat alleen tandartsen en mondhygiënisten echt goed kunnen flossen. Ook mensen met grote handen en een relatief kleine mond zal het zelden lukken, hoe goed ze hun best ook doen. Met andere woorden: adequaat flossen is niet zo simpel als het lijkt. Gelukkig zijn er ook alternatieve methoden, zoals flosboogjes, interdentale borsteltjes (tandenragers) en tandenstokers.
Kijk wat het beste bij jou past, want het belangrijkste is dat tandplak ook van de moeilijk bereikbare plekken wordt verwijderd. Met welk hulpmiddel dan ook. Je kunt er uiteraard ook meer dan één gebruiken.
Producten om te flossen, te rageren en te stoken
UK Organics natuurlijk flosdraad
Hard core flossen doe je met echt flosdraad. Het beste en tegelijkertijd meest duurzame flosdraad is van UK Organics. Hoe dan ook is flosdraad minder belastend voor het milieu dan de plastic boogjes voor eenmalig gebruik, die tegenwoordig zo populair zijn omdat ze het flossen een stuk gemakkelijker en daarmee effectiever maken.
UK Organics Flosdraad is een aanrader als je er goed mee om kunt gaan en hecht aan duurzaamheid. Het is gemaakt van natuurlijke materialen als Ahimsa zijde, natuurlijke was en biologische pepermuntolie. De verpakking is 100% recyclebaar.
Dentek Essentials flosboogjes met mintcoating
Omdat het voor de meeste mensen nogal een gedoe is om het draad met de vingers van beide handen in je mond te manoeuvreren, zijn flosboogjes populair geworden. Die gebruik je met één hand en ze zijn zo gevormd dat je er ook diep je mond mee inkomt. Met dit ene instrumentje kun je niet alleen flossen, de punt is een tandenstoker en de boog een tongschraper.
Dentek Essentials Flos Picks zijn uitstekende flosboogjes met deze drie functies. Naast deze basis flosboogjes heeft Dentek meerdere varianten, bijvoorbeeld Dentek Flos Picks Comfort Clean Back Teeth om bij je achterste kiezen te komen. Ook zijn er boogjes voor gevoelige of wittere tanden en een vegan versie.
Omdat ook kinderen, als ze daartoe in staat zijn, moeten gaan flossen zijn er de Dentek Fun Flossers. Ze zijn kleiner om goed te passen bij kleinere vingers en monden en ze zijn uitgevoerd in aantrekkelijke felle kleuren.
Interdentale borsteltjes (tandenragers)
Behalve flosboogjes is er nog een gemakkelijke manier om de plekjes tussen je tanden en kiezen te reinigen: namelijk interdentale borsteltjes (tandenragers). Deze zijn verkrijgbaar in verschillende diktes omdat de juiste maat cruciaal is. Als ze te dun zijn reinigen ze niet goed en als ze te dik zijn kunnen ze je tandvlees beschadigen. Hoewel interdentale borsteltjes gemakkelijk in het gebruik zijn moet je dus wel de juiste maat uitzoeken. Als je gebit niet helemaal regelmatig is kun je twee of nog meer verschillende maten nodig hebben.
Dentek Easy Brush Ragers zijn verkrijgbaar in verschillende verpakkingen en gecombineerde maten.
Miradent I Prox L Interdentale Ragers hebben een ergonomische L-vormige handgreep met een schuine kop voor nog betere bereikbaarheid. Als je nog niet weet welke maten je nodig hebt kun je eerst het assortiment aanschaffen. Dat bevat alle beschikbare maten van XX fijn tot groot.
Dentek Deep Clean micro borsteltjes zijn niet alleen heel klein, er zit ook geen metalen kern in. Ze lopen taps toe, zodat ze passen in tussenruimten van verschillende afmeting zonder het risico je tandvlees te beschadigen.
Heb je eenmaal de juiste interdentale borsteltjes gevonden? Dan verwijder je gemakkelijk tandplak in de ruimten tussen tanden en kiezen en voorkom je tandsteen, tandvleesontstekingen en cariës (gaatjes).
Tandenstokers
De klassieke manier om de interdentale ruimten te reinigen zijn tandenstokers. De meeste mensen kiezen tegenwoordig voor flosdraad of ragertjes, maar tandenstokers zijn nog steeds een beproefd middel om tandplak te verwijderen.
Een echte tandenstoker is van hout, wigvormig en heeft aan één kant een punt. Ronde tandenstokers met twee punten bestaan niet, dat zijn cocktailprikkers. Je kunt er na de maaltijd wel even snel etensresten mee verwijderen, maar voor het verwijderen van tandplak heb je een echte stoker nodig. Bijvoorbeeld de Houten Tandenstokers van Stimudent.
Het juiste gebruik van een tandenstoker is ook niet echt eenvoudig. Volg de gebruiksaanwijzing goed. In het begin kan het pijnlijk zijn en kun je last krijgen van bloedend tandvlees. Maar ook tandenstokers moet je dagelijks gebruiken en dan wordt het vanzelf minder pijnlijk en bloederig.
TonsilFresh Powerfloss
Een andere mogelijkheid is de TonsilFresh Powerfloss. Met de zachte waterstraal van deze monddouche kun je de lastigste plekjes in je gebit grondig reinigen. De waterstraal regel je handmatig, zodat je tandplak en voedselresten veilig wegspoelt.
Mondspoeling na het flossen, rageren of spoelen
Extra fris wordt je mond als je na het poetsen en reinigen van de interdentale ruimten een goed mondwater gebruikt. Goed, dat wil zeggen dat het mondvriendelijk is en de mondflora ondersteunt in plaats van verstoort met schadelijke ingrediënten. Effectief maar veilig mondwater is verkrijgbaar van de merken RyttPro, JuliBrite, Oxyfresh en OraMarie. Hiermee spoel je de laatste restjes tandplak weg en krijg je een schoon en fris gevoel.
Mara Expert Plakverklikker
Weet je niet zeker of je alle tandplak van je gebit hebt verwijderd? Je kunt dat eenvoudig controleren met Mara Expert plakverklikker. Die geeft zelfs, door middel van roze en blauwe indicators, aan of het oude en nieuwe tandplak betref. Zo zie je exact waar je beter moet poetsen, flossen of rageren.