Auteur: Eduard Esch – laatst bijgewerkt 19 juni 2023
Hoewel amandelstenen meestal onschuldig zijn, zijn ze toch vervelend. Zeker als je er regelmatig last van hebt. In dit artikel gaan we kijken wat je kunt doen tegen tonsil stones.
De Top 10 beste middelen tegen amandelstenen bestaan uit 7 producten die je helpen om amandelstenen te voorkomen of hun vorming en groei af te remmen. Daarna volgen 3 instrumenten die handig zijn om ze zelf te verwijderen.
Amandelstenen
Tonsillolieten, amandelstenen, zijn witte of gelige stinkende brokjes, die kunnen ontstaan in en rond je keelamandelen. Het kunnen harde steentjes zijn, maar ook zachte brokjes. Als lymfatisch weefsel beschermen jouw keelamandelen je tegen ziekteverwekkers als bacteriën en virussen. Maar in de ruwe, sponzige textuur van de amandelen blijft ook nog weleens wat hangen. Met het ouder worden en zeker na herhaaldelijke keelinfecties kunnen er zich nog gemakkelijker slijm- en bloedcellen, voedselresten en bacteriën ophopen in de keelamandelen.
Omdat tonsillectomie, het “knippen van de amandelen”, uiteindelijk toch niet zo’n geweldig idee was zijn er steeds meer mensen nog in het trotse bezit van hun keelamandelen. En dus ook steeds meer mensen met amandelstenen.
Soms zijn ze zo klein dat je ze niet eens opmerkt. Maar als ze aangroeien kunnen ze klachten geven. Dan gaat het vooral om een slechte adem ondanks een goede mondhygiëne. Die halitose wordt veroorzaakt door de schadelijke, anaerobe mondbacteriën die stoffen als ammoniak, fosfor, waterstofsulfide en methaanthiol uitscheiden.
Worden de amandelstenen nog groter, dan kunnen ze je het gevoel geven dat er iets vastzit in je keel. Nog groter worden amandelstenen steeds vervelender. Je keelamandelen kunnen ervan gaan zwellen en ontstoken raken. Dat heeft dan slikproblemen, keelpijn en oorpijn tot gevolg.
Wat kun je doen tegen amandelstenen?
Je zit vast niet te wachten op een slechte adem terwijl je jouw gebit en mond goed verzorgt. Ook de klachten veroorzaakt door de grotere amandelstenen wil je liever niet hebben. Heb je de pech dat je keelamandelen erg ruw en rommelig zijn, dan vergroot dat de kans op herhaalde amandelstenen. Ook andere factoren spelen mee, zoals genetische aanleg, voeding, je leeftijd en aantal doorgemaakte keelontstekingen.
Hoewel er mensen zijn die een abonnement op amandelstenen lijken te hebben, kun je zelf het nodige doen om de vorming en aangroei ervan af te remmen of te voorkomen.
Eén van de belangrijkste factoren bij amandelstenen die je kunt beïnvloeden zijn de ingrediënten van je tandpasta en mondwater. De meeste reguliere tandpasta’s en mondwaters bevatten antiseptische ingrediënten om de mondbacteriën te bestrijden. Dat is natuurlijk prima, maar middelen als alcohol, chloorhexidine en triclosan helpen ook de nuttige microben om zeep. En die heb je nu eenmaal nodig voor een goede mondgezondheid.
Kies voor mondzorg-producten die wel de schadelijke bacteriën effectief aanpakken, maar het evenwicht van de mondflora respecteert. Ook de zuurgraad in de mond is van invloed op de vorming van amandelstenen, dus ook die moet gestabiliseerd worden.
De beste middelen tegen amandelstenen voldoen aan bovenstaande voorwaarden.
1. Mondvriendelijke tandpasta
Je dagelijkse mondhygiëne is vanzelfsprekend en niet alleen om amandelstenen te voorkomen. Poets je tanden 2 keer per dag gedurende 2 minuten. Zoals boven uitgelegd zijn daarbij de ingrediënten van je tandpasta belangrijk.
RyttPro Toothpaste Magic Mint en bestrijdt de schadelijke bacteriën, maar met respect voor de mondflora. Dat doet het door middel van de krachtige formule OZ-3X, een effectieve combinatie van gestabiliseerde chlorine dioxide, zink en cetylpyridinium chloride (CPC). De zuurgraad in de mond wordt gestabiliseerd en deze tandpasta bevat geen schadelijke stoffen als ftalaten, parabenen of kunstmatige smaak- of kleurstoffen.
Een andere effectieve maar mondvriendelijke remedie tegen de schadelijke mondbacteriën is actieve zuurstof. Deze vind je in de formule van JuliBrite tandpasta, waarin de actieve zuurstof wordt gegenereerd door honing. Actieve zuurstof en zink zijn effectieve middelen tegen schadelijke bacteriën die tegelijkertijd het evenwicht van de mondflora bevorderen.
Bovendien bevat de formule het natuurlijke enzym hyaluronan. Dit heeft een ontstekingsremmende werking die even sterk is als chloorhexidine, maar zonder de mondflora te verstoren. Xylitol voorkomt de hechting van tandplak, stimuleert de speekselklieren en geeft een frisse smaak.
2. Mondvriendelijk mondwater
Om je gebit echt bacterie-vrij te maken moet je na het tanden poetsen nog flossen of rageren. En daarna spoel je je mond met een goed mondwater. Ingeval van gevoeligheid voor amandelstenen doe je er goed aan ook goed achter in je keel te gorgelen, zodat het mondwater in contact komt met je amandelen. Ook dan zijn de ingrediënten natuurlijk belangrijk.
RyttPro Oral Rinse is net als de tandpasta gebaseerd op de bovengenoemde effectieve en mondvriendelijke formule OZ-3X. Ook JuliBrite heeft een bijpassend mondwater. Beiden verzorgen je gebit en tandvlees optimaal, maar met respect voor de mondflora.
3. Tong reinigen
Op de ruwe achterkant van de tong kunnen bacteriën en voedselresten gemakkelijk blijven plakken. Wil je je beschermen tegen de vorming van amandelstenen, dan is het reinigen van je tong een slimme zet. Immers, de achterkant van je tong zit vlak bij je keelamandelen.
Borstel je tong nooit met je tandenborstel. De haren ervan zijn perfect om tandplak van je gladde tandglazuur te verwijderen maar ongeschikt voor het zachte, ruwe weefsel van je tong. Daarbij is de kop van je tandenborstel te hoog om zonder kokhalzen bij de achterkant van je tong te komen.
Gebruik een tongschraper of een speciale tong-borstel om je tong te reinigen. Of nog beter: de combinatie van tongschraper en tongborstel. Zowel JuliBrite als RyttPro bieden zulke effectieve tongreinigers.
Van beide merken zijn ook intensieve, maar veilige reinigingsproducten beschikbaar waarmee je je tong tot diep tussen de papillen kunt reinigen.Het gaat om JuliBrite Tongue Gel en RyttPro Gum & Tongue Foam. Deze bevatten mondvriendelijke formules en hebben een textuur die goed doordringt tussen de tongpapillen. Na het borstelen veeg je met de schraper-kant de witte aanslag van je tong.
4. Keelamandelen schoon houden
Met een Monosyringe 412, een kaakspuitje, kun je mondwater op een exacte plek te spuiten. Bijvoorbeeld bij tandvleesontsteking of in pockets, maar ook handig als je je keelamandelen schoon wilt houden. Vul het spuitje met RyttPro of JuliBrite Mondwater en spuit het voorzichtig in de amandelcrypten zonder de amandelen zelf aan te raken.
Nog intensiever reinig je je keel met Oral icon Tonsil serum. Het bestrijdt de schadelijke bacteriën achterin je keel en op je amandelen maar wel met behoud van het natuurlijke evenwicht van de mondflora. Hoofdbestanddelen zijn actieve zuurstof (gestabiliseerde chlorine dioxide), zink, cetylpyridinium chloride (CPC) en zout.
Behalve de schadelijke bacteriën zelf worden de stinkende zwavelgassen die ze uitscheiden op moleculair niveau afgebroken. Het bestrijden van de bacteriën achter in je keel betekent minder schadelijke bacteriën in de amandelcrypten en amandelen.
Aloë vera en glycerine verzorgen de zachte weefsels van je keelholte en de natuurlijke zoetstof xylitol heeft diverse gunstige effecten in je mond. Het neutraliseert de zuurgraad en de lekkere koele smaak stimuleert je speekselklieren. Ook speeksel houdt je mond schoon en gezond.
5. Neusholte schoon houden
Bij griep, neusverkoudheid of een allergie produceert het slijmvlies in de neus meer slijm, op deze plek “snot” genaamd. Alles wat niet uit via je neusgaten naar buiten komt, wordt aan de achterkant afgevoerd naar de keelholte. Deze natuurlijke reactie staat bekend als de post-nasale drip. Juist bij een infectie zitten het snot vol met bacteriën, die vervolgens langs de keelamandelen afreizen.
Als je gevoelig bent voor amandelstenen doe je er goed aan ervoor te zorgen dat de post-nasale drip in ieder geval schoon is. Om de bacteriën erin te bestrijden is het wel raadzaam om goede, natuurlijke neusdruppels te gebruiken. TonsilFresh Nasal Sinus Drops hebben een natuurlijke basis en zijn niet verslavend.
6. Droge mondklachten aanpakken
Voldoende speeksel is essentieel voor een goede mondgezondheid. Het is nodig om de mondflora in evenwicht te houden, neutraliseert zuren, spoelt bacteriën weg en vormt daarmee de natuurlijke bescherming van je gebit.
Als je om wat voor reden dan ook te weinig speeksel hebt, werkt dat mondproblemen in de hand. Zoals een slechte adem, schimmelinfecties, cariës (gaatjes) en tandvleesontsteking. Als de mondflora niet in evenwicht is, betekent dat dat de schadelijke anaerobe bacteriën terrein winnen en dat kan bijdragen aan de vorming en de groei van amandelstenen.
De oorzaak van droge mondklachten kan soms wel, maar niet altijd worden weggenomen. Lees er hier meer over.
Zelfs als de oorzaak niet verholpen kan worden, kun je in ieder geval de klachten verlichten en de mond hydrateren. Gebruik dan in ieder geval geen mondzorg-middelen die de mondslijmvliezen nog verder uitdrogen en de mondflora nog verder verstoren. Beter zijn de eerder genoemde tandpasta en mondwater van RyttPro en JuliBrite.
Tussen de poetsbeurten door is het goed om de mond gehydrateerd te houden met Moist-R Verfrissende Tong spray. Die stimuleert de speekselproductie en houdt de slijmvliezen gehydrateerd.
7. Gebitsverzorgende kauwgom of pastilles
Ook zonder droge mondklachten is het een goed idee om het evenwicht van de mondflora te ondersteunen met xylitol. Deze natuurlijke zoetstof heeft tal van gunstige eigenschappen voor de mondgezondheid. Het maakt het de schadelijke bacteriën lastig om zich als tandplak aan je tandglazuur te hechten. Bovendien heeft xylitol een frisse smaak, die je speekselklieren stimuleren.
Om de vorming en groei van amandelstenen voorkomen of in ieder geval af te remmen kun je gebruik maken van deze eigenschappen. Moist-R Hydrating Chewing gum en Moist-R Xylitol tablets for Dry Mouth zijn uitstekende middelen om in de loop van de dag je mondgezondheid een boost te geven.
Amandelstenen verwijderen
Tot zover de beste middelen om amandelstenen te voorkomen of de groei af te remmen. Ben je er gevoelig voor, dan kunnen er zich op den duur toch amandelstenen vormen. In zo’n geval gaan de meeste mensen over tot het handmatig verwijderen. Van oudsher gebeurt dat met een vochtig wattenstaafje. Dat lukt weliswaar met de zichtbare amandelstenen aan de oppervlakte, maar er zijn betere instrumenten beschikbaar. Daarmee krijg je bovendien ook de dieper verstopte amandelsteentjes te pakken.
1. TonsilClin Cupping Glass
Een ingenieus instrument waarmee je gemakkelijk en veilig amandelstenen kunt verwijderen. Inclusief de dieper gelegen en op het oog onzichtbare. Het TonsilClin Cupping Glass bestaat uit twee delen: een glazen pipet en een rubberen zuigbal.
Je knijpt de lucht uit de bal en zet vervolgens het uiteinde van het pipet op een plek in je amandelen. Bij het loslaten van het balletje loslaat ontstaat er een vacuüm. Samen met de weggezogen lucht schieten de amandelstenen en andere rommel uit de diepe groeven.
2. TonsilFresh LED Kit
Deze set bestaat uit een amandelsteen-verwijderaar met drie opzetstukjes van verschillende lengte. Al naar gelang de diepte van de crypten en groeven kies je de lengte. Ook is er een zacht opzet-cupje bijgevoegd en een roestvrijstalen pick om de amandelstenen uit de amandelen te drukken.
Zoals de naam al zegt is het instrument voorzien van een LED-lampje om goed zicht te hebben op je amandelen en de amandelstenen. De kit bevat ook het bovengenoemde kaakspuitje waarmee je je amandelen kunt voor-behandelen en na afloop schoonspuiten met mondwater.
3. TonsilFresh PowerFloss
Een ander handig hulpmiddel om de amandelen schoon te spoelen is een monddouche. De TonsilFresh PowerFloss heeft een veilige zachte waterstraal die geschikt is om amandelstenen op een zachte manier weg te spoelen. De PowerFloss werkt zonder elektriciteit of batterijen, je regelt de waterstraal door een knop in te drukken.
Tot slot
Veel kun je met behulp van bovenstaande middelen zelf doen. Zowel wat betreft het vermijden van amandelstenen als het verwijderen ervan. Dat neemt niet weg dat je met ernstige of chronisch ontstoken keelamandelen of andere klachten naar de huisarts moet.
Bronnen
Nature, British Dental Journal: Are alcohol containing mouthwashes safe?
National Library of Medicine: Halitosis and the tonsils: a review of management
National Library of Medicine: Features of the connective tissue component of the palatine tonsils in patient with recurrent tonsillitis.
