Auteur: Huberta Boshaven – laatst bijgewerkt dinsdag 7 april 2023
Heb je last van tandsteen en wil je graag weten hoe je de vorming ervan zoveel mogelijk voorkomt? En wat je kunt doen aan het tandsteen dat zich desondanks toch op je gebit afzet?
In dit artikel gaan we kijken wat tandsteen is en waarom het op onze tanden zit. Ook gaan we in op de gevaren van tandsteen.
Wat is tandsteen?
Onder het motto “ken je vijand” is het goed om te weten hoe tandsteen op je tanden terecht komt. Geen tandsteen zonder tandplak (plaque). Dit dunne, nog zachte laagje op je gebit vormt zich in de loop van de dag uit een mix van voedselresten, speeksel en bacteriën. Je tanden poetsen en flossen doe je om deze plakkerige substantie twee keer per dag te verwijderen.
Verwijder je de tandplak niet, dan verhardt het zich tot tandsteen. Dat gebeurt onder invloed van mineralen als calcium en fosfaten in je speeksel. Terwijl tandplak nauwelijks zichtbaar is, is tandsteen dat wel. Naast de risico’s van tandsteen voor je gebit, maakt de gele of bruine aanslag je tanden er ook niet witter op.
De zuurgraad in je mond heeft veel invloed op de mate en snelheid waarmee tandplak verandert in tandsteen. Een lage zuurgraad in de mondholte werkt bevorderlijk op de vorming van tandsteen. Dat wil niet zeggen dat de zuurgraad in je mond dan maar onbeperkt omhoog moet.
Overigens zet tandsteen zich niet op alle plekken van je gebit even gemakkelijk en snel af. Het gebeurt vooral waar tandplak blijft zitten, zoals op de grens tussen tanden en tandvlees en de ruimten tussen je tanden en kiezen. Ook de achterkant van je ondertanden is er gevoelig voor, omdat er speekselklieren vlakbij zitten.
De gevaren van tandsteen
Tandsteen (calculus) is echt de sloper van je gebit. Dat komt omdat het in tegenstelling tot tandglazuur ruw en poreus is. Op glad tandglazuur kan tandplak zich moeilijk hechten en daar zal er zich dan ook geen tandsteen vormen. Wordt het tand-oppervlak ruw door tandsteen, dan blijft er wel gemakkelijk tandplak achter. Dat zich vervolgens ook weer verhardt tot tandsteen, een nare vicieuze cirkel.
Daar komt nog eens bij dat tandsteen ook onder het tandvlees kan doorgroeien. Door het zogenaamde sub-gingivale tandsteen gaat het tandvlees wijken. In de ruimte die ontstaat kan zich nog meer tandplak ophopen, dat ook weer tandsteen kan worden. In deze ruimten, pockets genaamd, gaan bacteriën ongestoord hun gang en het wachten is op tandvleesontsteking (gingivitis).
Ontstoken tandvlees kan op den duur leiden tot parodontitis, waarbij ook het tandbeen wordt aaangetast. Als dit niet behandeld wordt gaan je tanden en kiezen los zitten en vallen ze uiteindelijk zelfs uit. Teruggetrokken tandvlees en pockets moeten daarom altijd worden behandeld door de tandarts.
Ook het zichtbare, supra-gingivale tandsteen heeft nadelen. Tandsteen is poreus, waardoor het vergeleken met glad en schoon tandglazuur veel gemakkelijker verkleurt. Bijvoorbeeld door de kleurstoffen in voedsel of drank. Als je er van alles aan doet om je tanden wit te houden, is tandsteen dus wel het laatste wat je kunt gebruiken.
Tandsteen voorkomen
Zoals gezegd: zonder tandplak geen tandsteen. Om tandsteen en de daarmee gepaard gaande tandvleesontstekingen en verkleuringen te voorkomen is het belangrijk om tandplak twee keer per dag van je gebit te verwijderen. Dat doe je door middel van een goede mondhygiëne. Poets je tanden twee keer per dag gedurende twee minuten. Elektrische en sonische tandenborstels reinigen het beste, maar als je je prettiger voelt bij een handtandenborstel is dat ook goed.
Al poets je nog zo nauwgezet, de ingrediënten van je tandpasta hebben eveneens een grote invloed op je mondgezondheid. En die werkt op den duur weer door in de hoeveelheid tandsteen die er zich afzet op je tanden.
Gebruik geen tandpasta met schadelijke bestanddelen als alcohol, triclosan, SLS (sodium lauryl sulfaat), suikers, parabenen en chemische smaak- en kleurstoffen. Een beter alternatief is RyttPro Toothpaste Magic Mint. Deze bevat de krachtige maar veilige formule OZ-3X, die tandplak effectief verwijdert zonder het natuurlijke evenwicht van je mondflora te verstoren. Fluoride en gehydrateerde silicium remineraliseren je gebit en beschermen het zo tegen cariës.
RyttPro Toothpaste schuimt door middel van een mild schuimmiddel op basis van kokosnoot en heeft en zachte mint-citroensmaak voor een frisse smaak.
Na het tanden poetsen moet je ook de interdentale ruimten (de plekjes tussen je tanden en kiezen) reinigen, want hier hoopt zich tandplak op waar de tandenborstel niet bijkomt. Je houdt deze plekjes schoon met flosdraad, tandenstokers en interdentale borsteltjes (tandenragers).
Een mondspoeling na het tanden poetsen en flossen helpt mee om tandplak te verwijderen en tandsteen te voorkomen. Het spoelt de laatste restjes tandplak weg. Maar ook hierbij moet je alert zijn op de ingrediënten. RyttPro Oral Rinse is een veilige keuze.
Zowel RyttPro Toothpaste als RyttPro Oral Rinse zijn specifiek gericht op het bestrijden van schadelijke bacteriën met veilige ingrediënten die de mondflora ondersteunen. Omdat de mondflora niet verstoord wordt kun je dit mondwater onbeperkt gebruiken. Het bevat geen schadelijke chemicaliën, SLS (sodium lauryl sulfaat) of overbodige smaak- en kleurstoffen.
Toch tandsteen?
Al doe je nog zo goed je best om je gebit vrij te houden van tandsteen, bij de meeste mensen zal zich toch enige mate van tandsteen afzetten. Gezien de bovengenoemde gevaren moet dat bijtijds worden verwijderd.
Terwijl tandplak nog weg te poetsen is, moet het harde tandsteen mechanisch “afgebikt” worden. Dit gebeurt tijdens de gebitsreiniging door de tandarts of een mondhygiënist. Als je over een vaste hand en de juiste instrumenten beschikt, kun je ervoor kiezen om een lichte mate van tandsteen zelf verwijderen. Het gaat dan alleen om het zichtbare supra-gingivale tandsteen. Gebruik dan wel de juiste instrumenten:
Het Profi tandartshaakje is een set van twee tandartshaakjes en een mondspiegeltje. Met deze roestvrij stalen instrumentjes kun je, als je over een vaste hand en een goede lichtbron beschikt, het zichtbare tandsteen van je tanden verwijderen. De tandartshaakjes zijn voorzien van verschillende uiteinden, van een scherp haakje tot een rubberen pick om je tandvlees te masseren.
De Moist-R Whitening Sponge is een innovatieve manier om je gebit veilig te reinigen op een diep niveau. De stift maakt gebruik van het enorme absorptievermogen van nano-deeltjes. De deeltjes vormen in contact met water nano-capillaire buisjes. Doe zijn in staat om verontreinigingen van je tanden te gummen. Tandplak verdwijnt al snel na een paar keer gebruiken. Om tandsteen en verkleuringen van je tanden te verwijderen zul je de spons intensiever moeten gebruiken.
Laat je gebit ook regelmatig controleren op sub-gingivaal tandsteen, dat je zelf niet kunt verwijderen.
Hou je tanden schoon en wit
Als je gebit weer vrij is van tandsteen, doe er dan alles aan om het zo te houden. Poets je tanden twee keer per dag zorgvuldig gedurende twee minuten. Bij voorkeur met een elektrische tandenborstel en een goede tandpasta, zoals bovengenoemde RyttPro Toothpaste Lemon & Mint. Flos of rager de ruimten tussen je tanden en kiezen en spoel na met RyttPro Oral Rinse.
Verdere verzorging om je tanden op een veilige manier zo wit mogelijk te houden, vind je in de vorm van Duēlle Whitening powder. Dit is een gemakkelijke en milde bleekmethode met het zachte blekende bestanddeel PAP (phthalimide peroxycaproic acid). Aan de poeder zijn de mineralen HAP (hydroxyapatiet) en calcium carbonaat toegevoegd. Deze beschermen en versterken je gebit door middel van remineralisatie.
Bovengenoemde middelen vind je bij de Mondzorgzaak.nl
Bronnen
