Auteur: Elisabeth Telsa – laatst bijgewerkt 13 oktober 2023
Heb je vaak last van een vieze smaak in je mond? In dit artikel gaan we kijken naar de mogelijke oorzaken en natuurlijk ook naar wat je kunt doen om dit te verhelpen.
Bah, een vieze smaak
Proeven doe je met duizenden smaakpapillen, waarvan de meesten zich op je tong bevinden. Achter in je keel en in je gehemelte zitten er ook nog wat. Als smaken worden opgemerkt door de papillen, dan verhoogt dat de speekselafscheiding. Ook geur speelt een rol in wat je proeft en de hersenen halen dit zelfs nog wel eens door elkaar.
Een slechte adem of een vieze smaak in je mond kunnen samen of onafhankelijk van elkaar optreden en zijn altijd onprettig. Een vieze smaak in je mond heeft uiteraard gevolgen voor je eetlust. Grofweg worden smaakstoornissen in twee categorieën ingedeeld:
- Hypogeusie: totaal ontbreken van smaak
- Dysgeusie: en vreemde, bittere, zure, metaalachtige of anderszins hinderlijke vieze smaak
Er zijn een aantal mogelijke oorzaken aan te wijzen voor een vieze smaak in je mond:
1: Droge mondklachten
Een tekort aan speeksel kan een metaalachtige smaak in de mond tot gevolg hebben. Speeksel heeft onder andere als functie de mondholte te beschermen tegen bacteriën en zuren. Een zure, bittere of metaalachtige smaak wijst meestal op een te hoge zuurgraad in de mond. Een droge mond voelt onprettig aan en is bovendien heel slecht voor je gebit. Allereerst omdat schadelijke bacteriën kunnen gaan woekeren. Door de hoge zuurgraad kunnen mineralen uit het voedsel ook minder goed opgenomen in het tandglazuur, met een verhoogde kans op cariës (gaatjes) tot gevolg.
Daarom is het belangrijk om bij een droge mond je mond te hydrateren, Daarmee zal ook je smaak verbeteren. Het is wel belangrijk dat je de juiste middelen gebruikt.
Lees hier meer over droge mondklachten en hoe je die kunt verhelpen of verzachten.
2: Bloed in de mond
In bloed zit ijzer, wat de metaalachtige smaak kan verklaren. Bloed in je mond kan tijdelijk zijn doordat er net een kies is getrokken en de wond nog nabloedt. Is dat niet het geval, dan kun je last hebben van een tandvleesontsteking, waarbij het tandvlees gaat bloeden. De slechte smaak wordt verergerd doordat bacteriën zich te goed doen aan het bloed en hiervoor in ruil stinkende zwavelgassen uitscheiden.
Lees hier meer over ontstoken tandvlees en hoe je dat kunt verhelpen of voorkomen. LINK
3: Griep en bijholteontsteking
Griep en andere infecties van de bovenste luchtwegen kunnen de neus verstoppen. De neusslijmvliezen produceren meer slijm om het binnengedrongen virus of de bacterie te bestrijden. Tijdens de infectie vermindert je reuk- en smaakvermogen, maar kan ook een vieze smaak in je mond geven.
Om de druk in de neusholte leefbaar te houden wordt een teveel aan neusslijm (snot) dat je niet via de neusgaten verwijdert ook nog eens afgevoerd naar de keelholte. Deze natuurlijke reactie wordt de post-nasale drip genoemd.
Ook al is de vieze smaak maar tijdelijk, het is verstandig om de neusholte goed schoon te houden met een natuurlijke, niet verslavende neusspray.
Xinusactive Nasal Spray is een zoutoplossing met xylitol, glycerine, het ontstekingsremmende hyaluronzuur en propolis extract. Deze spray helpt bij de bestrijding van de bacteriën en verzacht de geïrriteerde neusslijmvliezen.
4: Voedingsmiddelen
Sommige voedingsmiddelen kunnen bij mensen die er gevoelig voor zijn een bittere smaak achterlaten. Een voorbeeld is de zoetstof sacharine, dat door enzymen in het speeksel wordt afgebroken in bitter smakende stoffen. Deze vieze smaak is gemakkelijk op te lossen door geen sacharine meer te nuttigen. Bedenk dat het ook in sommige tandpasta’s en mondwaters verwerkt worden.
De natuurlijke zoetstof xylitol is een veel beter alternatief, want xylitol heeft grote voordelen voor je gebit. Het zorgt ervoor dat bacteriën zich moeilijker aan het glazuur hechten, zodat er minder tandplak en tandsteen wordt gevormd. Het verlaagt de zuurgraad in de mond en verbetert de mondflora. Bovendien heeft het een prettige smaak, die de speekselklieren stimuleert.
Een ander voedingsmiddel dat een vieze bittere smaak kan geven zijn Chinese pijnboompitten. Ook dit gebeurt alleen bij mensen die er gevoelig voor zijn. Omdat de bittere metalige smaak meestal pas na twee dagen na het nuttigen ervan ontstaat, wordt de link met de pijnboompitten niet altijd gelegd. De eerste vier dagen is de smaak het meest overheersend, maar het kan tot twee weken duren voordat je smaak weer normaal is en je je eten weer proeft zoals het smaakt.
Het verschijnsel komt alleen voor bij Chinese pijnboompitten, die triglyceriden bevatten. Deze stof is niet schadelijk voor de gezondheid maar hinderlijk is de vieze smaak natuurlijk wel. Heb je er last van, controleer dan voortaan de herkomst van je pijnboompitten. Als het niet op het etiket staat kun je aan de vorm van pijnboompitten zien waar ze vandaan komen. De gewraakte Chinese pijnboompitten zijn ronder en boller dan de langwerpige Europese pijnboompitten.
In de tussentijd kun je de bittere smaak maskeren met een goede gebitsverzorgende kauwgom.
Moist-R Hydrating Chewing gum met de natuurlijke zoetstof xylitol is hier uitstekend geschikt voor. Hou je niet van kauwgom kauwen? Moist-R Xylitol tablets for Dry Mouth bevatten dezelfde ingrediënten, die goed zijn voor je gebit en je mondslijmvliezen.
5: Witte aanslag op de tong
Bij de dagelijkse mondhygiëne wordt de tong nogal eens vergeten. Terwijl dit toch net zo belangrijk is als twee keer per dag je tanden poetsen en minimaal 1 keer per dag flossen, stokeren of rageren. Als je je tong niet reinigt ontstaat er een laag witte of gele aanslag, die vergelijkbaar is met tandplak. Deze vieze laag bedekt de smaakpapillen en bestaat uit schadelijke bacteriën, die voedselresten omzetten in stinkende zwavelgassen.
Hier lees je meer over aanslag op de tong en hoe je die kunt verhelpen of voorkomen.
6. Candida albicans
In een dikke laag witte aanslag op je tong krijgen de schadelijke bacteriën zoveel speelruimte dat het natuurlijke evenwicht van de mondflora volkomen zoek raakt. Candida heeft nagenoeg iedereen in de mond, maar het verstoorde evenwicht zorgt ervoor dat de schimmel gaat woekeren.
Dan spreekt men van een schimmelinfectie, spruw of orale candida-infectie. Afgezien van een dikke laag aanslag op de tong, kan een candida-infectie ook worden veroorzaakt door een verminderde weerstand. Een antibioticakuur geeft, door de verstoring van de mondflora, eveneens een grote kans op een schimmel-infectie.
7: Amandelstenen (tonsil stones)
Amandelstenen zijn een broeinest van goed doorvoede bacteriën met hun stinkende gassen. Vandaar dat deze brokjes in je keel zo vies ruiken. Ze kunnen behalve een slechte adem en een vieze smaak in je mond voor nog veel meer problemen zorgen.
8: Medicatie
Een flink aantal medicijnen veroorzaakt een droge mond. Het gaat hierbij om uiteenlopende medicatie, variërend van antidepressiva tot medicijnen tegen allergieën, astma, hoge bloeddruk, reuma en infecties. Een opeenstapeling van deze middelen maakt de mond nog droger en hoe droger de mond, hoe meer je smaak wordt verstoord.
9: Chemo- en radiotherapie (bestraling)
Chemotherapie heeft als vrij algemene bijwerking een verstoring van de smaak of het geheel ontbreken van enige smaak, al dan niet in combinatie met een droge mond. Bij bestraling van het hoofd of de hals kunnen de speekselklieren beschadigen, wat permanent voor droge mondklachten zorgt.
10: Hormonale schommelingen
De eerste maanden van een zwangerschap gaan vaak gepaard met een vieze smaak in de mond. Voedingsmiddelen waar je gek op bent kunnen ineens afschuwelijk smaken. Ook tijdens de menopauze (overgang) worden wel smaakverstoringen ervaren door de hormonale veranderingen.
Wat te doen aan een vieze smaak in je mond?
Omdat een bittere, zure of metaalachtige smaak in je mond veel verschillende oorzaken kan hebben, is het goed om die te achterhalen en weg te nemen. Bijvoorbeeld als je nog tandpasta gebruikt met sacharine of als je Chinese pijnboompitten eet. Heb je, al dan niet na een antibioticakuur, een orale schimmel-infectie, bespreek dit dat met de huisarts.
In andere gevallen is de smaakverstoring niet zo gemakkelijk te verhelpen, zoals bij een zwangerschap of bij medicatie. Dan is het natuurlijk wel goed om je mondhygiëne perfect in orde te houden, inclusief het dagelijks reinigen van je tong.
In verreweg de meeste gevallen helpt een wat uitgebreidere mondhygiëne, waaronder het reinigen van de tong en het hydrateren van een droge mond, minimaal mee aan het tegengaan van een vieze smaak.
1. Gebruik mondvriendelijke mondzorg-producten
Kies geen tandpasta en mondwater en mondwater met sacharine, maar beter ook niet met andere middelen die het evenwicht van de mondflora verstoren.
Met tandpasta en mondwater van RyttPro, Oxyfresh en JuliBrite worden de schadelijke bacteriën heel effectief bestreden, samen met hun stinkende gassen. Maar dan met respect voor de mondflora.
2. Dagelijks je tong reinigen
De ruwe achterkant van je tong kan dichtslibben met witte of gelige aanslag. Die aanslag is vergelijkbaar met tandplak en overwoekert ook je smaakpapillen. Uiteraard verstoord dit proeverijen, en zeker fijnproeverijen.
Reinig je tong niet met je tandenborstel maar met een speciale tongborstel met fijne zachte haartjes. Of met de dubbelzijdige tongreiniger die je vindt in de Schone tong Pakketten van RyttPro en JuliBrite.
3. Je mond hydrateren
Een droge mond zorgt niet alleen voor een vieze smaak en een slechte adem. Het verslechtert ook de mondgezondheid omdat de mondflora uit evenwicht raakt. Daarmee loop je een groter risico op cariës (gaatjes), tandvleesontsteking en een orale schimmelinfectie. Ook dat komt een frisse geur en smaak niet ten goede.
Bovengenoemde merken RyttPro, Oxyfresh en JuliBrite reinigen je gebit op een mondvriendelijke manier. Daarmee voorkom je verdere uitdroging, verzuring en verdere verstoring van de mondflora.
Je mond tussendoor extra hydrateren kan met Moist-R Moisturizing Mouth Spray, Moist-R Hydrating Chewing gum of Moist-R Xylitol tablets for Dry Mouth. Ze bevatten de natuurlijke zoetstof xylitol die de mondflora ondersteunt, de zuurgraad in de mond stabiliseert en de speekselklieren stimuleert.
5. Amandelstenen voorkomen of verwijderen
Als de oorzaak van de vieze smaak in je mond amandelstenen blijken te zijn, dan kun je de oorzaak wegnemen door deze stinkende brokjes uit je keel te verwijderen. Ook kun je het ontstaan en de groei ervan zoveel mogelijk voorkomen of afremmen.
Hier lees je alles over het voorkomen en verwijderen van amandelstenen.
Tot slot
Naast deze maatregelen is een goede basis mondhygiëne uiteraard vanzelfsprekend, inclusief regelmatige bezoeken aan de mondhygiënist en de tandarts. Bespreek met hen ook de vieze smaak in je mond, als je de oorzaak ervan niet weet en de bovenstaande tips niet helpen.
Als de vieze smaak in je mond een aantal weken na een infectie of na het stoppen van medicatie niet verdwijnt, bespreek dat dan met je huisarts. In geval van zwangerschap moet de vreemde smaak na de eerste drie maanden afnemen. Twijfel je aan je gezondheid en de mogelijke oorzaak van de vieze smaak, bezoek dan altijd een arts.
